Als een werknemer tijdens of na zijn vakantie in quarantaine moet en daardoor zijn werk niet kan verrichten: moet de werkgever dan het loon doorbetalen of niet?
Sinds 1 januari 2020 geldt als wettelijke hoofdregel : geen arbeid, wel loon. Dit betekent dat
de werkgever aannemelijk moet maken dat het niet verrichten van de arbeid in de risicosfeer van de werknemer ligt. Is dat het geval als de werknemer wegens zijn vakantie in quarantaine moet en daardoor niet kan werken?
Quarantaine en loondoorbetaling: bij welke kleurcode is het (niet) verantwoord om op vakantie te gaan?
Vanaf 15 mei 2021 zijn reizen naar landen met een laag besmettingsniveau weer mogelijk. Vakantiereizen naar deze landen worden vanaf die datum niet meer afgeraden. Veilige landen krijgen in het reisadvies van het ministerie van Buitenlandse Zaken kleurcode groen of geel.
Vanaf 27 juli 2021 geeft Nederland geen oranje reisadvies aan EU-landen. Een oranje reisadvies wordt vanaf 27 juli alleen nog gegeven aan landen waar een zorgwekkende nieuwe variant van het virus is die nog niet wijdverspreid is in Nederland.
Voor reizigers die uit een zeer hoog risicogebied komen, geldt sinds 1 juni 2021 de wettelijke verplichting om 10 dagen in thuisquarantaine te gaan. De quarantaineplicht geldt ook als de reiziger gevaccineerd is. Zie voor meer informatie de website van de Rijksoverheid.
De vakantieganger hoeft na terugkeer uit een land met een kleurcode groen of geel niet in quarantaine.
De regels voor terugkeer uit een land met een geel reisadvies wijzigen per 8 augustus. Om te voorkomen dat het coronavirus mee naar huis genomen wordt, hebben reizigers vanaf 12 jaar per 8 augustus bij terugkeer naar Nederland een coronabewijs nodig als zij uit een EU-land komen met een geel reisadvies. Een coronabewijs kan een vaccinatiebewijs, herstelbewijs of negatief testbewijs zijn. Mensen die volledig gevaccineerd zijn of hersteld zijn van corona kunnen dit aantonen in de coronacheck-app. Andere reizigers moeten zich voor vertrek naar Nederland, maximaal 48 uur voor een PCR-test en 24 uur voor een antigeentest, laten testen in het land van verblijf. Zij mogen alleen reizen met een negatieve testuitslag.
In wiens risicosfeer ligt de quarantaine?
Coronamaatregelen, reisadviezen en regels met betrekking tot quarantaine worden voortdurend aangepast. Van een werknemer mag inmiddels wel worden verwacht dat hij rekening houdt met de mogelijkheid dat een reisadvies en het daaraan gekoppelde advies met betrekking tot quarantaine kan veranderen.
De werknemer die er bewust voor kiest om op vakantie naar het buitenland, weet dat van hem verwacht kan worden dat hij na terugkeer in quarantaine gaat – ook als dat bij zijn vertrek nog niet het geval is. Quarantaine betekent dat hij zijn arbeid niet kan verrichten, tenzij hij thuis kan werken. Ook kan quarantaine in het land van verblijf verplicht worden, waardoor de terugkeer vertraging kan oplopen en tijdige werkhervatting niet mogelijk is. Omdat hij op voorhand weet dat dit risico bestaat, kan gesteld worden dat de oorzaak dat hij zijn arbeid niet verricht in zijn risicosfeer ligt. Als werkgever kunt u het standpunt innemen dat de werknemer tijdens de periode van quarantaine daarom geen recht op loon heeft als hij zijn arbeid niet kan verrichten. Werkgever en werknemer kunnen met elkaar in gesprek gaan om afspraken te maken over bijvoorbeeld het opnemen van verlofuren/vakantiedagen, voor de duur van de quarantaine of de verlate terugkeer.
NB Inhouding van loon is een zware sanctie die door de werknemer kan worden aangevochten. Op dit moment is niet met zekerheid te zeggen dat een rechter ook zal oordelen dat het niet kunnen werken wegens quarantaine, stopzetting van loon daadwerkelijk rechtvaardigt. De hoofdregel ‘geen arbeid, wel loon, tenzij de oorzaak in de risicosfeer van de werknemer’, geldt pas sinds 1 januari 2020 – en gerechtelijke uitspraken zijn er nog niet. Daarom is het noodzakelijk om uw werknemers vooraf schriftelijk te wijzen op de consequenties die u als werkgever wilt verbinden aan het op vakantie gaan waarna de werknemer vervolgens in quarantaine moet en daardoor (of om andere redenen) zijn arbeid niet kan verrichten.
Mag je een werknemer vragen of hij naar een gebied met code oranje of rood is geweest?
Ja, dat mag. U vraagt hem/haar niet om medische gegevens. U heeft een gerechtvaardigd belang omdat u uw (wettelijke) zorgplichten voor werknemers en/of klanten moet nakomen, ondanks het feit dat een bevestigend antwoord negatieve gevolgen zou kunnen hebben voor de werknemer. Het is daarom wel belangrijk uw beleid op dit punt van tevoren bekend te maken. U kunt hiervoor gebruik maken van onderstaande tekst.
Concepttekst ter informatie aan medewerkers
Het concept is opgesteld om een en ander duidelijk naar de werknemers te communiceren.
Indien u gebruik wenst te maken van dit concept, kunt u dit overnemen op eigen briefpapier en aan de werknemers doen toekomen.
Naar het buitenland op vakantie? Let op!
Gaat u naar het buitenland en kunt u door de Corona-situatie niet op tijd weer aan het werk gaan? Dan kunt u zich als medewerker niet meer beroepen op overmacht. Dat geldt ook wanneer u na terugkeer in quarantaine moet.
Kunt u door de Corona-situatie niet op tijd weer aan het werk gaan, dan moet u vakantie-uren of onbetaald verlof opnemen voor de periode die u niet kunt werken. Houd hier rekening mee als u besluit naar het buitenland te gaan.
>
Zie ook de volgende informatie van de Rijksoverheid.