In het Nederlandse innovatiebeleid is veel aandacht voor productinnovatie en het stimuleren van topsectoren, die werken aan innovatieve oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen. Wat voortdurend wordt vergeten is dat nieuwe producten bedenken natuurlijk belangrijk is, maar dat het efficiënt produceren van dergelijke producten door de Nederlandse maakindustrie daar onlosmakelijk aan verbonden is. Want juist daar zit de werkgelegenheid, de massa, die het geheel sterk maakt. En door onderdelen slim te ontwerpen en produceren wordt het gehele product beter.
Als Metaalunie maken we ons sterk voor deze gedachte. Recent hebben we dit nogmaals bij de Tweede Kamerleden onder de aandacht gebracht in aanloop naar de begrotingsbehandeling van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. En ook in andere discussies, zoals over het terughalen van productie naar Nederland, reshoring met een mooi woord, leggen we dit uit. Het is natuurlijk goed om via slimme R&D en goede marketing producten te bedenken en te verkopen, maar als die producten elders worden geproduceerd, mis je toch een belangrijke schakel in het economische proces. Dan zijn we als Nederland feitelijk de maakindustrie van andere landen in het zadel aan het helpen. En met de toenemende handelsbelemmeringen in de wereld word je als producent steeds kwetsbaarder. Dat vraagt om slimme keuzes en dan kan de Nederlandse industrie in beeld blijven om de productie ter hand te kunnen nemen.
Om concurrerend te blijven in een West Europees land moet de industrie het hebben van een slim productieproces, omdat productiekosten op andere vlakken relatief hoog zijn. Productinnovatie en procesinnovatie zijn wezenlijk iets anders, daarom wringt de huidige systematiek van de WBSO. Deze op zich goede en veel gebruikte generieke regeling werkt beter voor productinnovatie dan voor procesinnovatie. Alles door de mal van WBSO persen is daarom niet verstandig. Wij pleiten voor een aparte regeling naast de WBSO, die dit aspect ondersteunt en tevens rekening houdt met de omvang van de gespecialiseerde toeleverbedrijven, veelal mkb.
Daarom moet de overheid het slim produceren stimuleren, omdat anders productie wordt verplaatst buiten Nederland en dat is absoluut niet wenselijk. Het is een kwestie van slim stimuleren.
Bert Jaarsma
Directeur Organisatie