Het meest actuele onderwerp van dit moment is het rondwarende coronavirus. Was het eerst vooral een Aziatisch probleem, inmiddels is het een wereldwijd probleem. Sinds een paar dagen heeft het virus ook Europa bereikt en zijn er in Italië drastische maatregelen genomen. De angst voor het virus is groot en afgezien van het enorme menselijke leed, neemt het economisch effect steeds grotere vormen aan. Getuige bijvoorbeeld de stevige beursdalingen. De globalisering lijkt ook een negatieve kant te hebben en de kwetsbaarheid van productieketens is groter dan gedacht. Misschien is aandacht voor lokaal produceren nog niet zo slecht. En het levert ook een positieve bijdrage aan de klimaatdiscussie.

Hoe het coronavirus zich verder gaat ontwikkelen is onzeker. De mening onder virologen vertoont nog wat variaties. De angst zit er voorlopig goed in en houdt mensen stevig in de greep. Dit heeft zijn weerslag op het openbare leven, maar ook op de economie. In getroffen regio’s liggen bedrijven stil, net als het vervoer van producten. Daardoor lijken hele productieketens tot stilstand te komen. Ook zonder dat het virus in Nederland is opgedoken, ervaren we al de effecten ervan. Zo heeft bijvoorbeeld Coolblue zijn marketing gestopt en prijzen verhoogd om zo meer te kunnen verdienen aan de nog beschikbare voorraad consumentenproducten.

Als je een stap achteruit doet en de ontstane situatie van een afstandje bekijkt, dan lijkt het niet zo gek om de kwetsbaarheid door de globalisering aan te pakken. Als we straks het virus de baas zijn, moeten we na gaan denken over meer lokaal produceren, om de afhankelijkheid te verkleinen. Daar zou je dan ook het onderwerp duurzaamheid bij kunnen betrekken. Wereldwijd wordt er heel verschillend tegen duurzaamheid aangekeken. Er gelden verschillende normen en waarden ten aanzien van duurzaam produceren. Ook het onnodig vervoeren van producten met weinig toegevoegde waarde over de wereld lijkt niet echt duurzaam. Dit zijn natuurlijk bijzaken van de enorme impact die het coronavirus heeft op de mondiale samenleving. Als het virus ongetwijfeld een keer onder controle is gebracht, is het wel iets om over na te denken.

Ook de maakindustrie in Nederland zal de effecten van het coronavirus merken. In welke mate moet nog blijken. Maar wellicht komt er uiteindelijk ook iets goeds uit en gaat het ook kansen met zich meebrengen voor een duurzame economie en komt lokaal produceren weer meer op de radar.

Jos Kleiboer
Directeur Beleid