Een groep van ruim veertig hoogleraren, oud-bestuurders van pensioenfondsen en voormalige topmanagers dringt in een brief aan de Tweede Kamer aan op versoepeling van de in hun ogen te strenge rekenregels voor de pensioenfondsen. De huidige regels leiden in hun ogen tot een 'buitengewoon onzeker pensioen' bij torenhoge pensioenpremies. Als de regels niet snel veranderen 'rekenen we onszelf alleen maar verder de put in', schrijven ze. Als Metaalunie hebben wij dit standpunt ook al regelmatig naar voren gebracht. Wij zijn daarom blij dat er bijval komt om met een reëlere rekenrente te mogen rekenen.
In onze uitgave ‘Beleidsvisie’ van september 2019 pleiten we voor het aanpakken van de rekenrente. Door de uitermate lage rente die de Nederlandse Bank als rekenrente voorschrijft, moeten de verplichtingen van pensioenfondsen contant worden gemaakt tegen een niet realistische rente. Dit betekent dat de verplichtingen op papier bij dalende rente steeds hoger worden. En omdat de bezittingen niet in dezelfde mate meestijgen, daalt de dekkingsgraad. Als voorbeeld noem ik de situatie van ons bedrijfstakpensioen¬fonds PMT. Dit fonds had op 1 januari 2019 een vermogen van 71 miljard euro. Op dit moment is het vermogen rond de 85 miljard (+20%), maar is de dekkingsgraad afgenomen van 99% naar 93%. Met deze getallen in het achterhoofd zijn kortingen op pensioenen en pensioenuitkeringen niet uit te leggen aan de gemiddelde Nederlander. Het vertrouwen in de robuustheid van het pensioenstelsel loopt daarmee een flinke deuk op, die de implementatie van de afspraken uit het nieuwe pensioenakkoord geen goed doet.
Natuurlijk moeten pensioenfondsen scherp letten op hun dekkingsgraad en is minimaal 100% een reëel uitgangspunt voor die dekkingsgraad. De huidige regelgeving dwingt de pensioenfondsen echter in een rente-spagaat. De rentetermijnstructuur waarmee de verplichtingen contant gemaakt moeten worden, is naar mijn mening geen goede indicatie van de rendementen die pensioenfondsen zouden kunnen behalen in de komende 40 tot 60 jaar. Dat is immers de termijn waarover we het hebben. Daarnaast stimuleert de regelgeving tot het afdekken van het renterisico. Dit vermindert echter het potentiele rendement voor de toekomst als de rente weer stijgt. Hierdoor wordt de rentetermijnstructuur een self fulfilling prophecy. Dit levert een desastreuze spagaat op voor de pensioenfondsen. Het wordt tijd dat de politiek karakter toont en deze spagaat doorbreekt.
Bert Jaarsma
Directeur Organisatie