Op 8 december 1903 werd de oprichting van de Bond van Smeden-Patroons in Nederland (BSPN) bij Koninklijk Besluit goedgekeurd. Deze rechtsvoorganger van Koninklijke Metaalunie was eerder dat jaar op initiatief van onder meer de Leidse smid De Nie opgericht in een Amsterdams café. Onze vereniging bestaat dus inmiddels officieel meer dan 115 jaar!
In het archief zitten nog veel meer van dit soort mooie historische feiten. Zo stond in de Schager courant van 7 juli 1904 een verhaal van de heer Oldendorp, die de zondag daarvoor in café Cérès 16 smeden probeerde te verleiden zich aan te sluiten bij de Smedenbond Hollands Noorderkwartier, afdeling Schagen en omstreken. Dat er slechts 16 smeden op de bijeenkomst kwamen, werd geweten aan het slechte weer op die dag.
De reden om de bond op te richten was de gezellen-staking in april 1903. Er bestonden tot dat moment wel hier en daar lokale smedenverenigingen, maar geen landelijke bond. Door rond te reizen in het hele land probeerde de heer Oldendorp overal interesse te wekken om een lokale afdeling van smeden op te richten en deze aan te sluiten bij de bond. In juli 1904 telde de Bond reeds 21 afdelingen en 500 leden. Het doel in de eerste statuten was het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de leden, het bespreken daarvan in vergaderingen en het optreden voor de belangen van de leden waar dit door de Bond nodig werd geacht. Iets wat we tot op de dag van vandaag voor onze inmiddels meer dan 14.000 leden met volle overgave doen.
De onderwerpen ‘arbeidsverhouding tussen werkgever en werknemer’ en ‘opleiden’ zijn nu nog steeds belangrijke onderwerpen, al staat het cao- en polderoverleg wel steeds meer onder druk. Een onderwerp wat toen ook speelde, was aanbesteden. Het was destijds voor smeden niet mogelijk om zelfstandig ijzerwerk aan te nemen. Dit liep via de aannemer. Er werd toen al voor gepleit om eerst onderaannemers te betalen, voordat een aannemer zijn geld kreeg. Ook nu zijn betalingstermijnen nog steeds onderwerp van discussie voor toeleverende bedrijven.
Zo zijn de tijden wel veranderd en is de positie van MKB-metaal bedrijven sterk verbeterd, maar zijn de thema’s in grote lijnen nog onverminderd actueel. Daarom gaan we als Metaalunie ook volgend jaar weer met maximale energie aan de slag om de belangen van de leden te behartigen. Na 115 jaar zijn we als vereniging nog steeds jong en meer dan springlevend. Dat bewijst de gestage groei van het ledenbestand met honderden leden in 2018 weer volop!
Bert Jaarsma
Directeur Organisatie