Vanaf 1 juli wijzigt de wet- en regelgeving omtrent de inzet en het gebruik van een werkbak of werkplatform voor het verrichten van werkzaamheden op hoogte.

Tot nu toe werd bij het gebruik van werkbakken aan een hijskraan een uitzondering gemaakt voor incidentele en kortdurende werkzaamheden op moeilijk bereikbare plaatsen. De regels worden met deze aanpassing van het Arbeidsomstandighedenbesluit flink aangescherpt. Het gebruik van een werkbak of -platform aan een kraan is alleen nog bij hoge uitzondering mogelijk en vereist veel extra voorbereiding. Op overtreding van het besluit staan flinke boetes.

Als gevolg van deze gewijzigde regelgeving (Arbobesluit artikel 7.23d), is het verrichten van arbeid door personen in werkbakken gekoppeld aan hefwerktuigen (bijvoorbeeld een heftruck) niet meer toegestaan.

Wat zijn de belangrijkste wijzigingen voor u als opdrachtgever?
Volgens het Arbeidsomstandighedenbesluit is het in beginsel niet toegestaan om personen te vervoeren met een hijskraan. Artikel 7.23d van het Arbobesluit geeft de mogelijkheid om in bepaalde uitzonderingssituaties toch een werkbak of werkplatform in te kunnen zetten.
De uitgangspunten zijn als volgt: 

• Inzet van werkbakken en werkplatforms vanaf 1 juli 2020 is alleen toegestaan wanneer werkzaamheden op moeilijk bereikbare plaatsen echt niet met een ander middel veilig en redelijkerwijs uitgevoerd kunnen worden. 
• De noodzaak om met een werkbak of werkplatform veilig te werken moet worden aangetoond in een schriftelijk werkplan. 
• Het werkplan moet worden opgesteld door de werkgever en op locatie moet door de werkgever worden beoordeeld of de werkzaamheden veilig kunnen worden uitgevoerd. 
• Het werkplan moet beoordeeld en akkoord bevonden worden door een gecertificeerde hoger veiligheidskundige. 
• Dit werkplan dient minimaal 2 dagen van te voren gereed te zijn, aangezien de aanmelding van de werkzaamheden bij de Inspectie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (Inspectie SZW) uiterlijk 2 dagen voor aanvang plaats moet vinden via https://www.inspectieszw.nl/melden/werkbakken-en-platformen.
• Bij het ontbreken van het werkplan, wanneer er sprake is van een, op het eerste gezicht, ondermaats werkplan of het niet tijdig aanmelden van de werkzaamheden, krijgt de werkgever een bestuurlijke boete. 
• Voor de uitvoering van de werkzaamheden is gesteld dat het verboden is om met werkzaamheden aan te vangen wanneer er geen ondertekend en goedgekeurd werkplan is.

Wie is verantwoordelijk voor het opstellen en laten beoordelen van het werkplan?
Het verzorgen van het werkplan, het verkrijgen van goedkeuring en het aanmelden van de werkzaamheden is de taak van de opdrachtgever voor de werkzaamheden.
In veel gevallen is het mogelijk een kraanleverancier of andere deskundige te betrekken bij het opstellen van het werkplan wanneer de opdrachtgever niet ervaren en/of voldoende deskundig is.
Op de website van het Arboportaal van het ministerie SZW (www.arboportaal.nl) is een “Leidraad werkbak / werkplatform” beschikbaar voor werkgevers dat als stappenplan dient ter bepaling of de inzet van de werkbak / werkplatform gerechtvaardigd is. In deze leidraad staat een nadere toelichting op de verschillende stappen en mogelijkheden voor het opstellen van het werkplan.
De opdrachtgever blijft te allen tijde verantwoordelijk voor de uitwerking en het resultaat van het werkplan.

Overtredingen en boetes
Inspectie SZW kan, bij de constatering dat er geen goedgekeurd schriftelijk werkplan is opgesteld en/of wanneer de werkzaamheden niet juist en tijdig zijn aangemeld, de werkzaamheden stil laten leggen en (hoge) bestuurlijke boetes uit delen.
De inspectie kan tevens, in het geval van twijfel, het oordeel van de gecertificeerd Hoger Veiligheidskundige herroepen en het werkplan laten afkeuren. Deze bestuurlijke boetes zijn in alle gevallen voor de werkgever.

Officiële wettekst en uitleg
De gehele wettekst en toelichting bij het gewijzigde artikel 7.23d van het Arbobesluit is in te zien in het staatsblad 2020-135 en via de link https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stb-2020-135.html.

Hulp nodig?
Voor vragen of hulp bij het opstellen van het werkplan, kijken wij graag samen naar de mogelijkheden. Neem daarvoor contact op met de afdeling sociaaljuridisch advies (sj@metaalunie.nl).